Budowa szamba (zbiornika bezodpływowego) zazwyczaj nie wymaga uzyskania pozwolenia budowlanego. Jednak jest to zasada dotycząca wszystkich zbiorników: przy większych pojemnościach będziemy musieli przedłożyć projekt, uzyskać pozwolenie budowlane i opinię inspekcji sanitarnej. Co dokładnie należy zrobić, aby zbudować szambo zgodnie z obowiązującymi przepisami?
Zanim przystąpimy do budowy szamba, musimy odpowiedzieć sobie na trzy pytania: czy w ogóle możemy to zrobić, gdzie należy posadowić zbiornik i jakich formalności musimy dopełnić. Oczywiście staniemy też przed wyborem: szambo betonowe czy szambo ekologiczne plastikowe?
Zgodnie z Ustawą z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach właściciel nieruchomości ma obowiązek przyłączenia się do sieci kanalizacyjnej. Jeżeli jednak takie podłączenie jest niemożliwe, nieuzasadnione technicznie czy ekonomicznie, to należy wyposażyć nieruchomość w zbiornik bezodpływowy (szambo) lub przydomową oczyszczalnię ścieków bytowych. Wyjątkiem są obszary objęte szczególną ochroną środowiska i narażonych na powodzie lub zalewanie w czasie intensywnych opadów.
Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie zbiorniki bezodpływowe na ścieki bytowe i wydaliny pochodzenia zwierzęcego powinny mieć nieprzepuszczalne dno i ściany oraz szczelne przekrycie z zamykanym otworem. Ponadto szambo powinno posiadać odpowietrzenie wyprowadzone co najmniej 0,5 m nad poziom gruntu.
Cytowane już Rozporządzenie Ministra Infrastruktury mówi, że zbiorniki bezodpływowe o pojemności do 10 m3 (w zabudowie jednorodzinnej, zagrodowej i rekreacji indywidualnej) powinny posiadać włazy rewizyjne i odpowietrzniki w ściśle określonych odległościach od innych obiektów na działce:
W innych okolicznościach, np. wtedy, gdy mamy do czynienia z zabudową wielorodzinną, hotelem czy zakładem gastronomicznym, odległość szamba od zabudowań mieszkalnych powinna być nie mniejsza niż 15 m, a od granicy działki i ciągów komunikacyjnych 7,5 m. W przypadku zbiorników o pojemności od ponad 10 m3 do 50 m3 odległości wynoszą: 30 m od okien i drzwi, 7.5 m od granicy działki, 10 m od drogi lub ciągu pieszego. Lokalizacja zbiorników, których pojemność przekracza 50 m3, są regulowane indywidualnie, na mocy ekspertyzy technicznej państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego.
W uzasadnionych sytuacjach istnieje możliwość zmniejszenia odległości. Jeżeli działka otoczona jest innymi działkami zabudowanymi, to można skrócić przepisowe odległości na mocy postanowienia wójta, burmistrza czy prezydenta miasta, w porozumieniu z wojewódzkim inspektorem sanitarnym. Uzasadnieniem dla skrócenia odległości szamba od granicy działki będzie obecność na sąsiedniej działce podobnego zbiornika, zlokalizowanego przy samej granicy. W takiej sytuacji szamba mogą nawet stykać się ze sobą.
Zbiornik bezodpływowy dla domu jednorodzinnego, czyli najczęściej szambo o pojemności do 10 m3, można zbudować bez pozwolenia budowlanego. Wystarczy zgłosić budowę właściwemu organowi administracji (starosta lub prezydent miasta na prawach powiatu). Nie musimy czekać na oficjalną zgodę: wystarczy brak sprzeciwu. Na jego wyrażenie władze mają 30 dni. Jeżeli nic się nie zdarzy, możemy przystąpić do budowy.
Budowa szamba większego niż 10 m3 wymaga pozwolenia na budowę. Jeżeli budujemy dom, to szambo można włączyć w projekt i uzyskać pozwolenie łącznie z pozwoleniem na budowę domu. Jeżeli chodzi o budowę samego szamba, to musimy złożyć wniosek o wydanie pozwolenia, do którego należy załączyć mapkę z lokalizacją szamba oraz projekt samego zbiornika. W przypadku szamba z tworzyw sztucznych mamy gotową specyfikację producenta i gwarancję całkowitej szczelności, co warto podkreślić w czasie starania się o pozwolenie na budowę.
W przypadku zbiorników o pojemności powyżej 50 m3 wymagane jest pozwolenie na budowę oraz zgody wydanej przez państwowego inspektora sanitarnego. Każda tego typu budowa rozpatrywana jest indywidualnie.
Warto nadmienić, że zgłaszanie budowy szamb pozwala gminom realizować ustawowy obowiązek kontroli częstotliwości wywożenia ścieków bytowych. Natomiast właściciele nieruchomości mają obowiązek zawarcia umowy z firmą asenizacyjną na odbieranie nieczystości. Obowiązek powstaje równocześnie ze zgłoszeniem budowy zbiornika bezodpływowego.
